Psoriasis is een huidaandoening die vaak opvallend aanwezig is, zoals bij de elleboog, het haar, de oogleden of de benen. Maar psoriasis gaat dieper dan alleen de zichtbare huidsymptomen. De blikken van mensen die net iets langer blijven hangen dan je comfortabel vindt, kan ongemakkelijk zijn. Hoe ga je daarmee om? Lees over de emotionele impact van psoriasis en onze 5 tips.
Je herkent het vast wel: je benen, hoofdhuid, vingers of elleboog jeuken en schilferen enorm. Het ging even goed, maar psoriasis is chronisch en de plekken spelen weer op. Zeker als het lekker weer wordt, twijfel jij meer dan ooit om wel of geen lange broek of mouwen aan te doen. En een pet? Verdoezel je zo genoeg de huidschilfers in je haar?
Naast alle ongemakken en symptomen die psoriasis met zich meebrengt, slaat de twijfel bij je toe. De wanhoop drijft boven en je zelfvertrouwen daalt. Misschien trek je je eerder terug bij evenementen en kan het zelfs zijn dat je je verbergt voor je partner. Zonde, want ook met een zichtbare huidaandoening kun je alle feestjes langs, zonnen op het strand en ben je aantrekkelijk voor je partner.
De jeuk die je krijgt van psoriasis is verschrikkelijk en zorgt voor een lagere kwaliteit van leven1. Ook de schilfering van de huid is een lastig en opvallend symptoom. Je voelt je verdrietig of schaamt je. De huidaandoening brengt naast de symptomen ook nog emotionele uitdagingen met zich mee. Waar we je graag handvatten voor geven om mee om te gaan.
Het is bekend dat stress samenhangt met psoriasis. Stress is een gevolg van psoriasis, maar ook een oorzaak voor een opvlamming2. Je helpt een opvlamming voorkomen als je je stress vermindert.
Ontspanningsoefeningen helpen stress te verminderen. Door het in je dagelijkse routine te verwerken, ben je beter bestand in een stressvolle periode. Of je het nu druk hebt met werk, studie of je gezondheid, ontspanningsoefeningen bieden in ieder geval tijdelijke rust.
Oegeningen om te proberen, zijn:
● Ademhalingsoefeningen
● Wandelingen (in de natuur)
● Meditatie
Uit onderzoek blijkt dat de juiste behandeling voor psoriasis de stress veroorzaakt door psoriasis kan verminderen3. Door meer te leren over psoriasis en behandelingen, kun je ook beter uitzoeken wat voor jou werkt en wat je beter kunt vermijden. Of dit nu gaat over voedsel, crèmes of bepaalde situaties. Kennis is macht. In dit geval helpt het jou bij de angst of frustraties die je hebt en voel je je comfortabel in je lijf.
Afhankelijk van welke soort psoriasis je hebt, bieden hobby’s positieve afleiding. Heb je genitale psoriasis, dan is bijvoorbeeld fietsen niet de beste keuze. Of als je psoriasis palmoplantaris (onder je voet en op je handpalmen) hebt, wil je niet boulderen. Gelukkig bestaan er genoeg andere hobby’s zodat je je zorgen van je af kunt zetten. Ga op zoek naar iets wat bij jou past. Wil je toch graag de klimmuur op? Dan is dat helemaal aan jou.
Hoe aantrekkelijk het ook is om je te verstoppen als de psoriasis op je lichaamsdelen als onder je voet, voorhoofd of ooglid weer opkomt, doe het niet. Blijf betrokken bij vrienden en sociale activiteiten. Zo voorkom je eenzaamheid en daarmee ook stress. Lotte met psoriasis gaf aan dat zij zich zorgen maakte toen ze met haar klas naar een badhuis in Boedapest ging. Door de groep vooraf te vertellen over haar onzekerheden, snapte de groep haar beter. En ze hoefde het uitje niet af te slaan.
Het kan ook voorkomen dat je erge klachten ervaart, dat je er niet aan moet denken om naar buiten te gaan. Bijvoorbeeld als je last krijgt van je gewrichten. Artritis psoriatica houdt je aan huis gekluisterd. Nodig mensen uit. Vrienden en familie over de vloer helpt tegen eenzame en sombere gevoelens.
De een doet het makkelijker dan de ander: praten over psoriasis. De huidaandoening neemt een groot deel van je leven in. Praten met anderen, uitleg over psoriasis en je symptomen helpt hen jou beter te begrijpen. Dit draagt bij aan het verminderen van stigma’s en vooroordelen. Ook gesprekken met lotgenoten dragen bij aan de vermindering van stress4.
Jouw arts en verpleegkundige zijn er om jou te helpen, zowel fysiek als mentaal. Vind je het lastig om over je uitdagingen te praten met vrienden of familie? Dan kan een coach of psycholoog helpen. Ook met je dermatoloog, huisarts, reumatoloog of andere specialist is het belangrijk om eventuele zorgen of bijwerkingen te bespreken. Een goede samenwerking met je medische team is essentieel en helpt jou verder.
Wees lief voor jezelf. Je bent je eigen grootste criticus, terwijl dat vaak niet nodig is. Vertellen welke emotie je ervaart, herkenning vinden of precies onder woorden brengen wat voor klachten je voelt, is lastig. Bereid je daarom voor op een gesprek, zodat je je daar geen zorgen om hoeft te maken.
1 Naegeli, A. N., Flood, E., Tucker, J., Devlen, J., & Edson‐Heredia, E. (2015). The Worst Itch Numeric Rating Scale for patients with moderate to severe plaque psoriasis or psoriatic arthritis. International journal of dermatology, 54(6), 715-722.
2 Rousset, L., & Halioua, B. (2018). Stress and psoriasis. International journal of dermatology, 57(10), 1165-1172.
3 Wolkenstein, P. (2006). Living with psoriasis. Journal of the European Academy of Dermatology and Venereology, 20, 28-32.
4 Fox, F. E., Rumsey, N., & Morris, M. (2007). “Ur skin is the thing that everyone sees and you cant change it!”: Exploring the appearance-related concerns of young people with psoriasis. Developmental Neurorehabilitation, 10(2), 133-141.
